Wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może zostać zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych. Za ich spełnienie wspólnikowi przysługiwać będzie stosowne wynagrodzenie. Przedmiotowa instytucja istnieje w Kodeksie spółek handlowych od lat, jednak nie była ona często wykorzystywana w praktyce. Czy Polski Ład to zmieni? Jak opodatkowane jest przedmiotowe wynagrodzenie i czy podlega składom ZUS? O tym przeczytasz w niniejszym artykule.

Czym są powtarzające się świadczenia niepieniężne?

Instytucja powtarzających się świadczeń niepieniężnych została uregulowana w art. 176 Kodeksu spółek handlowych (dalej jako „k.s.h.”). Zgodnie §1 tego przepisu, jeżeli wspólnik ma być zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych, w umowie spółki należy oznaczyć rodzaj i zakres takich świadczeń.

Świadczenie musi być „powtarzające się”, a więc okresowe, realizowane np. co miesiąc albo w niektóre dni. Ponadto, świadczenie to musi mieć charakter niepieniężny. Może ono polegać na świadczeniu określonych usług na rzecz spółki lub na dostawie towarów. Rodzaj świadczenia będzie w dużej mierze mieć związek z przedmiotem działalności spółki. Jako przykłady wskazać możemy świadczenie przez wspólnika doradztwa księgowego, dostawę piasku na budowę, czy też oddanie  spółce do używania maszyny do cięcia drewna. Świadczeniem takim nie będzie pełnienie funkcji w organach spółki, czy też udostępnianie powierzchni magazynowych, ponieważ mają one charakter ciągły. Nie będzie nim także przekazanie spółce konkretnej nieruchomości, ponieważ jest to czynność jednorazowa.

Wynagrodzenie

Wspólnikowi za spełnienie na rzecz spółki powtarzających się świadczeń niepieniężnych przysługuje stosowne wynagrodzenie. Co ważne, jest ono należne niezależne od wyniku finansowego spółki, a więc również w przypadku, gdy sprawozdanie finansowe będzie wykazywać stratę. Wynagrodzenie nie może przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie, a więc musi ono odpowiadać cenie rynkowej. Wynagrodzenie może zostać określone wprost w umowie spółki, np. przez podanie konkretnej liczby.

Jak wygląda opodatkowanie wynagrodzenia określonego w art. 176 k.s.h.?

Wynagrodzenie z tytułu powtarzających się świadczeń niepieniężnych co do zasady stanowić będzie dla wspólnika przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym przez organy skarbowe, spółka nie jest płatnikiem podatku dochodowego od tego wynagrodzenia. To na wspólniku spoczywa obowiązek podatkowy. Oznacza to nic innego jak brak podwójnego opodatkowania.

Wspólnik otrzymane wynagrodzenie powinien wykazać w swoim zeznaniu rocznym. Będzie ono podlegać opodatkowaniu wraz z innymi uzyskanymi przez wspólnika w danym roku podatkowym dochodami według skali podatkowej (17%/32%).

Czy spółka zapłaci składki ZUS?

Wykonywanie przez wspólników spółki z o.o. powtarzających się świadczeń niepieniężnych za wynagrodzeniem nie powoduje powstania tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych, a więc nie podlega ZUS.

Tym samym wynagrodzenie określone w art. 176 k.s.h. nie rodzi obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne.

Polski Ład

Zmiany przepisów w ramach Polskiego Ładu wpłynęły niekorzystnie na wysokość wynagrodzenia członków zarządów spółek, a także innych osób wybranych do pełnienia swoich funkcji w drodze powołania. Oprócz podatku dochodowego zobowiązani są oni od dnia 1 stycznia 2022 r. uiszczać składkę zdrowotną.

Szczęśliwie Polski Ład nie wpłynął negatywnie na wynagrodzenie wspólników sp. z o.o. z tytułu powtarzających się świadczeń niepieniężnych. Przedmiotowe wynagrodzenie w dalszym ciągu opodatkowane jest według skali podatkowej, nie podlega podwójnemu opodatkowaniu oraz nie stanowi podstawy do naliczania składek ZUS.

Co więcej, wprowadzenie do umów spółek z o.o. (jeżeli już tego nie przewidują) regulacji przewidzianej w art. 176 k.s.h. może okazać się korzystną alternatywą z uwagi na  zwiększenie kwoty wolnej od podatku oraz podniesienie pierwszego progu podatkowego w ramach Polskiego Ładu.

Uwaga na estoński CIT

Wynagrodzenie z tytułu powtarzających się świadczeń niepieniężnych może okazać się niekorzystne dla tych spółek, które zdecydowały się na tzw. estoński CIT. Najprawdopodobniej stanowić będzie ukryty zysk, który podlega opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek.

Zgodnie z art. 28m ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, w brzmieniu nadanym przez Polski Ład, przez ukryte zyski rozumie się świadczenia pieniężne, niepieniężne, odpłatne, nieodpłatne lub częściowo odpłatne, wykonane w związku z prawem do udziału w zysku, inne niż podzielony zysk, których beneficjentem, bezpośrednio lub pośrednio, jest udziałowiec, akcjonariusz albo wspólnik lub podmiot powiązany bezpośrednio lub pośrednio z podatnikiem lub z tym udziałowcem, akcjonariuszem albo wspólnikiem.

Wynagrodzenie określone w art. 176 k.s.h. jest niewątpliwie wypłacane w związku z prawem do udziału w zysku, ponieważ obowiązek wykonywania powtarzających się świadczeń niepieniężnych wynika ze statusu wspólnika. Oznacza to, że z dużym prawdopodobieństwem mały podatnik będzie zobowiązany uiścić w tym przypadku 10-procentowy ryczałt od dochodów spółek, a pozostali 20-procentowy.