Jeszcze do niedawna organy podatkowe stały na stanowisku, zgodnie z którym jedynie najem długoterminowy mieścił się w zamkniętym katalogu dozwolonej dla fundacji rodzinnych działalności gospodarczej i podlegał zwolnieniu z CIT. Przedmiotowe stanowisko spotkało się z bardzo negatywnym odbiorem zarówno wśród naszych Klientów, jak i samych prawników. Jak jest teraz?

Dozwolona działalność gospodarcza

Za dozwoloną działalność gospodarczą fundacji rodzinnej ustawa o fundacji rodzinnej (dalej jako „u.f.r.”) uznaje m.in najem, dzierżawę lub udostępnianie mienia do korzystania na innej podstawie (art. 5 ust. 1 pkt 2 u.f.r.). Prowadzenie przez fundację rodzinną działalności gospodarczej poza granicami wyznaczonymi w art. 5 u.f.r. powoduje negatywne następstwa podatkowe, tj. opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych w stawce 25%.

Wydawałoby się, że literalne brzmienie art. 5 ust. 1 pkt 2 u.f.r. nie daje podstaw do różnicowania najmu w zależności od czasu jego trwania. A jednak nie każdy przepis ten tak odczytuje. Dyrektor KIS w jednej z interpretacji podatkowej (sygn. 0111-KDIB1-3.4010.662.2023.2.AN, dalej „Interpretacja”) stwierdził, że dochody fundacji rodzinnej z najmu krótkoterminowego nie mieszczą się w dozwolonej działalności gospodarczej fundacji rodzinnej i tym samym podlegają opodatkowaniu sankcyjnym podatkiem dochodowym w stawce 25%.

Dobra wiadomość dla fundacji rodzinnych

Po ponad pół roku od wydania negatywnej Interpretacji, fundacje rodzinne doczekały się pozytywnego stanowiska dla prowadzonej przez nie działalności gospodarczej polegającej na najmie krótkoterminowym. Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 19 czerwca 2024 r. (sygn. akt I SA/Gd 219/24, dalej jako „Wyrok”) najem krótkoterminowy mieści się w zakresie dozwolonej działalności gospodarczej fundacji rodzinnych. Tym samym fundacje rodzinne mają prawo do zwolnienia z CIT w tym zakresie.

Sąd w uzasadnieniu Wyroku stwierdził, że nie ma podstaw do różnicowania najmu w zależności od czasu jego trwania. Sąd podkreślił ponadto, że najem krótkoterminowy podlega ogólnym zasadom wynikającym z kodeksu cywilnego, a przepisy prawa powinny być interpretowane literalnie, zwłaszcza te dotyczące zwolnień podatkowych. Co więcej, zakres art. 5 ust. 1 pkt 2 u.f.r. jest szerszy niż tylko najem czy dzierżawa. Przepis ten odnosi się przecież również do udostępniania mienia do korzystania na innych podstawach, co tylko potwierdza brak podstaw do wyłączenia z dozwolonej działalności krótkoterminowego najmu lokali.

Wnioski

Przedmiotowy Wyrok ma bardzo duże znaczenie dla istniejących już fundacji rodzinnych, jak i dla osób, które dopiero planują fundację rodzinną założyć. Wyrok stanowi bowiem precedens, który może istotnie wpłynąć na zmianę prezentowanego dotychczas przez organy podatkowe negatywnego dla fundacji rodzinnych stanowiska i pozwoli uniknąć fundacji rodzinnym sankcyjnego podatku dochodowego z tytułu wynajmu lokali mieszkalnych na zasadach najmu krótkoterminowego.